نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
کارشناسی ارشد گروه حسابداری، واحد قاینات، دانشگاه آزاد اسلامی، قاینات، ایران
چکیده
کلیدواژهها
مقدمه
در ادبیات سنتی مدیریت وظایفی چون برنامه ریزی، سازماندهی و نظارت برای مدیران موافق از الزامات اولیه بود و بعدها نیز نقشهای دیگری چون نقش تصمیم گیری،نقش ارتباطی و اطلاعاتی برای مدیران مطرح گردید.اما جدایی سازمان از محیط اجتماعی و مشغول شدن مدیران به اهداف سازمان و بی التفاتی آنان به مسائل اجتماعی موجب گشوده شدن باب جدیدی در مدیریت شده که آنرا مدیریت مسائل اجتماعی یا مسئولیت اجتماعی نام نهاده اند.مدیران امروز باید ابعاد اجتماعی و عمومی حرفـﮥ خود را شناخته و از آثار سازمان خود برای محیط اجتماعی خویش آگاه باشند اقتصادی و زیست محیطی کسب وکارشان ایجاد کنند و به این ترتیب ، مسئولیت اجتماعی خود را جدی بگیرند.
طرح بحث مسئولیت پذیری اجتماعی به طور ملموس به زمان آدام اسمیت یعنی اواخر قرن هجدهم برمیگردد. وی به موضوع ارتقاء رفاه عمومی پرداخت و معتقد بود کوشش کارآفرینان رقیب طبعاً در جهت حمایت از منافع عموم خواهد بود. در دهه 1890 آندریو کارنگی[1] مسئولیت اجتماعی شرکتها را مشخص نمود. دیدگاه کارنگی بر پایه دو اصل، اصل خیرخواهی و اصل قیمومیت افراد، یا سرپرستی، گزارش شده بود. اصل خیرخواهی به عنوان یکی از مولفه های مسئولیت و نه یک سازمان، به حساب میآید اما به موجب اصل قیمومیت سازمانها و افراد ثروتمند باید خود را قیم و سرپرست افراد فقیر بدانند. در مقابل این دیدگاه، در دهه 1970 و 80 میلادی مجموعه مسائل محیطی منجر به طرح مجدد موضوع مسئولیت اجتماعی شد. فریدمن، اقتصاددان مشهور، از پیشگامانی است که مسئولیت سازمانهای تجاری را به حداکثر رساندن سود در محدوده قانون بدون هرگونه دسیسه یا نیرنگی عنوان میکند و معتقد است مسئلههای اجتماعی را باید به افراد و نهادهای دولتی واگذار کرد، چرا که تعیین نیازهای نسبی و میزان آنها، در حد مدیران شرکتها نبوده و درصورت انجام، بر درآمد شرکتها تأثیرگذار است (براتلو، 1386). در حال حاضر نیز محققان برای مسئولیت اجتماعی سازمانها تعاریف مختلفی ارائه کردهاند. مسئولیت اجتماعی سازمان دربرگیرنده اقتصاد، قانون، اخلاقیات، و انتظارات بشردوستانه واحدهای تجاری است که به کلیه ذینفعان تعمیم مییابد. در اینجا ذینفعان به عنوان هر فرد یا گروهی که میتوانند بر فعالیت ها، تصمیمات، سیاستها، رویه ها یا اهداف سازمانها اثر گذارند تعریف شده است (دانکو و همکاران، 2008).
مسئولیت اجتماعی محرک مهمی در توجه بیشتر به جامعه به عنوان برخوردار اصلی فعالیتهای سازمانی به شمار میآید. هرچند که تمرکز بر موضوعات اجتماعی مفهوم جدیدی نیست (ژاکوس، 1999). در مورد نحوة تعامل اخلاق و مسئولیت اجتماعی برخی ازاخلاق، روی نحوه رفتار فرد در داخل سازمان تأکید دارد ولی صاحبنظران معتقدند که مسئولیت اجتماعی، نحوه برخورد سازمان با کارکنان، سهامداران و ذینفعان را مدنظر دارد (مشبکی و همکاران، 1389). یعنی اخلاق به جای مترادف با مسئولیت اجتماعی به عنوان یکی از ابعاد مسئولیت اجتماعی شناخته شده است. نتایج پژوهش های پیشین، همچنین، حاکی از رابطه مثبت و معنی دار بین اخلاق و فرهنگ خدمتگزاری میباشد (حسنی و همکاران، 1392).
مطالعات متعدد دیگری نیز تأثیر فرهنگ و جو سازمانی را بر مسئولیت اجتماعی و معنوی سازمان بررسی کرده و آن را تأیید کردهاند، برای نمونه در یکی از این پژوهش ها نشان داده شده که؛ فرهنگ سازمانی غنی بر مسئولیت اجتماعی کارکنان و سازمان بیش از رهبری کارمحورتأثیر دارد (هولوزکی، 2002). اما، پژوهش کامل و جامع که بتواند رابطة میان اخلاق، پاسخگویی و مسئولیت اجتماعی را بسنجد هنوز به چشم نمیخورد. با بررسی ادبیات پژوهش مشخص شد که تاکنون نقش اخلاق حرفه ای در افزایش سطح مسئولیت اجتماعی و پاسخگویی فردی و رفتار سازمانی آنها مورد بررسی قرار نگرفته است. از این رو، رسالت این پژوهش بررسی و تبیین نقش اخلاق حرفهای بر مسئولیت اجتماعی و پاسخگویی فردی کارکنان با نقش میانجی فرهنگ خدمتگزاری می باشد. از طرفی در دنیای آکادمیک، تحقیقات در زمینه مدیریت کیفیت و اخلاق کار، غالباً از هم مجزا بوده اند. یکی از دلایل این امر، این است که سرچشمه های این دو موضوع بسیار متفاوت از هم می باشند. اخلاق کسب و کار از فلسفه نشات می گیرد، در حالی که مدیریت کیفیت نتیجه مطالعات و تحقیقات نظری و عملی مدیریت است. با توجه به رشد و توسعه هر دو موضوع، دلایل محکمی بر مرتبط ساختن این دو وجود دارند: در هر دو، موضوعات و اقدامات مشترکی در خصوص مسؤولیت پذیری وجود دارند از سویی امروزه، بحث اخلاقیات در کار، توجه زیادی را به خود جلب نموده است. اخلاقیات کار، یکی از جنبه های مهم فرهنگ سازمان است و به سمتی پیش میرود که بخشی از استراتژی یک سازمان گردد. درک مفهوم اخلاقیات به طور کلی و در معنای خاص آن در کسب وکار، زیربنای ایجاد و حفظ یک نظام اخلاقی در جامعه و به تبع آن در سازمان هاست. اخلاقیات مفهومی بسیار گسترده میباشند. رفتار اخلاقی در عمق باورها و ارزشهای مورد قبول فرد ریشه دارد. بنابراین، درک مفهوم اخلاقیات کار مستلزم توجه به ارزش های بنیادین افراد، شناخت همه جانبه علل بروز رفتارهای اخلاقی و غیراخلاقی و نیز اتخاذ تدابیری جهت استقرار و حفظ نظام اخلاقیات در سازمانهاست.
موجودی و همکاران (1393) تحقیقی با عنوان بررسی تاثیر مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان به وفاداری مشتریان (بانک پاسارگاد اهواز) انجام دادند نتایج تحقیق نشان داد که مسئولیت اجتماعی شرکت بر کیفیت خدمات ادراک شده و رضایت، تاثیر مثبت و مستقیمی دارد. همچنین نتایج حاکی از وجود رابطهای مثبت بین رضایت و وفاداری رفتاری و نگرشی مشتریان بانک بود. این تحقیق نتایجی را در خصوص مسئولیت اجتماعی شرکت و کیفیت خدمات ادراک شده می دهد که میتواند مورد استفاده مدیران بانک ها قرار بگیرد. امیرحسینی و همکاران (1395) تحقیقی با عنوان گزارشگری مسئولیت اجتماعی، عملکرد مالی و مالکیت نهادی انجام دادند. پژوهش حاضر به بررسی اثر واسطهای عملکرد مالی بر رابطه مسئولیت اجتماعی شرکت ها با مالکیت نهادی می پردازد. بدین منظور، 23 شرکت سرمایه گذاری در بازه زمانی 1389 تا 1392 به عنوان نمونه آماری تحقیق در دو مرحله مورد آزمون قرار گرفت. ابتدا رابطه مسئولیت اجتماعی شرکتها با عملکرد مالی مورد بررسی قرار گرفت و سپس رابطه مسئولیت اجتماعی شرکت ها با مالکیت نهادی با تاثیر متغیر میانجی عملکرد مالی بررسی گردید. نتایج حاکی از تاثیر متغیر واسطه ای عملکرد مالی بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی و مالکیت نهادی می باشد. دلوس سالمونز و دیگران (2017) در مـورد تقریباً 800 مشتری بانکی دو بعد مسئولیت اجتماعی اخلاقـی، بشر دوستانه را بر وفاداری، بررسی نمودند و به این نتیجه رسیدند که مسئولیتهای اخلاقی از طریق اعتماد بر وفاداری اثر گذاشتند. چیتی و همکاران (2017) در تحقیقی به بررسی عوامل مرتبط با رضایتمندی مشتری از یک خدمت و وفاداری آنان به یک ارائه کننده سـرویس در صنعت هتلداری استرالیا پرداختند. در این تحقیق روابط مدل مشتری اروپا تایید شد. مهمترین رابطه بدسـت آمده در این تحقیـق نقـش میانجی رضایت مندی در رابطه ارزش ادراک شـده و وفاداری مشتری معرفی شد. باتوجه به مبانی نظری ارائه شده پژوهش حاضر درصدد بررسی رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکتها و وفاداری مشتریان با نقش استانداردهای اخلاقی، رضایت و اعتماد مشتریان میباشد. در این رابطه فرضیات تحقیق عبارتند از:
فرضیات پژوهش:
- بین ارتباط ارزش و تعهد به مسئولیت اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد.
- بین استاندارد اخلاقی و تعهد به مسئولیت اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد.
- بین تعهد به مسئولیت اجتماعی و رضایت مشتری رابطه معناداری وجود دارد.
- بین تعهد به مسئولیت اجتماعی و اعتماد مشتری رابطه معناداری وجود دارد.
- بین رضایت مشتری و وفادرای مشتری رابطه معناداری وجود دارد.
- بین اعتماد مشتری و وفاداری مشتری رابطه معناداری وجود دارد.
روش تحقیق
روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش توصیفی و از نوع علی است که محقق در پی بررسی رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکتها و وفاداری مشتریان با نقش استانداردهای اخلاقی، رضایت و اعتماد مشتریان (مطالعه موردی مشتریان بانکهای خصوصی شهرستان بجنورد) به تعداد 144 نفر بوده که با توجه به جدول نمونه گیری مورگان – کرجسی (1972) تعداد 110 نفر، به روش نمونه گیری تصادفی خوشهای ساده انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات مربوط به مباحث تئوریک مانند ادبیات موضوع تحقیق از روش کتابخانه ای و برای گردآوری دادههای مربوط به متغیرهای تحقیق از پرسشنامه برگرفته از تحقیق پارک (2017) گرفته شده است که برای اندازه گیری استانداردهای اخلاقی (سوالات 1 الی 3)، تعهد به مسئولیت اجتماعی (سوالات 1 الی 3)، رضایت (سوالات 1 الی 3)، اعتماد (سوالات 1 الی 3) و وفاداری (سوالات 1 الی 3) تنظیم گردید.
پایایی مولفه های پرسشنامه پس از توزیع و وارد شدن اطلاعات پرسشنامه به نرم افزار محاسبه شد.
جدول1: ضریب آلفای کرونباخ متغیرهای تحقیق
متغیر |
ضریب آلفای کرونباخ |
ارتباط ارزش |
92/0 |
استاندارد اخلاقی |
81/0 |
تعهد مسئولیت اجتماعی |
89/0 |
رضایت شغلی |
86/0 |
اعتماد |
711/0 |
وفاداری مشتریان |
803/0 |
باتوجه به مقادیر ضرایب آلفای کرونباخ بدست آمده برای متغیرها میتوان ادعا نمود پرسشنامه مزبور از اعتبار و پایایی قابل قبولی برخوردار میباشد در تحقیق حاضر جهت تجزیه و تحلیل دادهها و بررسی صحت فرضیات تحقیق، با هماهنگی اساتید محترم راهنما، مشاور و مشاور آماری، از آمار استنباطی روشهای تجزیه و تحلیل استنباطی آزمون رگرسیون غیرخطی با استفاده از نرم افزار SPSS و روش مدل ساختاری با نرم افزار LISREL انجام گرفته است.
یافته ها
در این قسمت به بررسی آزمون فرضیات تحقیق با استفاده از نرم افزار Lisrel میپردازیم.
شکل1- مدل ساختاری تحقیق در حالت استاندارد
شکل2- مدل ساختاری تحقیق در حالت معناداری
همان طور که در جدول شکل 1 و 2 مشاهده می شود مقدار ضریب مسیر بین ارتباط ارزش و تعهد به مسئولیت اجتماعی مقدار 22/0 و معناداری آن 71/2P-value=، بین استاندارد اخلاقی و تعهد به مسئولیت اجتماعی مقدار 78/0 و معناداری 28/8P-value=، بین تعهد به مسئولیت اجتماعی و رضایت مشتری مقدار 91/0 و معناداری
80/9P-value=، بین تعهد به مسئولیت اجتماعی و اعتماد مشتری تی مقدار 67/0 و معناداری 42/7P-value=، بین رضایت مشتری و وفادرای مشتری مقدار 67/0 و معناداری 52/5P-value= و بین اعتماد مشتری و وفاداری مشتری مقدار 97/0 و معناداری 18/9P-value= بدست آمد، لذا تمامی ضریب در سطح اطمینان 95 درصد معنیدار است.
برای برآورد مدل از روش حداکثر احتمال و به منظور بررسی برازش مدل از شاخص نسبت مجذور خی دو بر درجه آزادی ( )، شاخص برازش تطبیقی (CFI)، شاخص برازندگی (GFI)، شاخص تعدیل برازندگی (AGFI)، شاخص نرم شدۀ برازندگی (NFI)، شاخص نرم نشدۀ برازندگی (NNFI)، خطای ریشة میانگین مجذورات تقریب (RMSEA) استفاده شد.
جدول2: نتایج حاصل از بررسی نیکویی برازش مدل ساختاری تحقیق
شاخص برازش |
دامنه مورد قبول |
مقدار |
نتیجه |
(شاخص نسبت مجذور خی دو بر درجه آزادی) |
3> |
79/2 |
مناسب |
CFI (شاخص برازش تطبیقی) |
0.9< |
95/0 |
مناسب |
GFI(شاخص برازندگی) |
0.9< |
96/0 |
مناسب |
AGFI (شاخص تعدیل برازندگی) |
0.9< |
95/0 |
مناسب |
NFI (شاخص نرم شدۀ برازندگی) |
0.9< |
97/0 |
مناسب |
NNFI (شاخص نرم نشدۀ برازندگی) |
0.9< |
96/0 |
مناسب |
RMSEA (خطای ریشة میانگین مجذورات تقریب) |
0.08> |
055/0 |
مناسب |
نتایج بررسی شاخصهای نیکویی برازش مدل ساختاری پژوهش که در جدول 2 آمده است، نشاندهندۀ برازش مدل است، چرا که میزان کمتر از 0.08 RMSEA نشانگر برازش قابل قبول مدل ساختاری است. همچنین مقادیر CFI، GFI، AGFI، NFI، NNFI همگی بالاتر از 9/0 هستند.
بحث و نتیجه گیری
مالین و همکاران (2014) رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکتها و عملکرد مالی را در بانکهای اسلامی بررسی نمودند. آنها با استفاده از شاخص جامع مسئولیت اجتماعی و با پوشش دهی ده بُعدی، افشاگریهای مسئولیت اجتماعی شرکتها را در یک نمونه شامل 90 بانک اسلامی در بین 13 کشور، تجزیه وتحلیل کردند. نتایج تجزیه و تحلیل تجربی محققان یاد شده علاوه بر نشان دادن رابطه مثبت بین افشای مسئولیت اجتماعی و عملکرد مالی، حکایت از وجود رابطه مثبت و معنیداری بین اندازه هیئت نظارت شرعی و شاخص مسئولیت اجتماعی داشت. در نهایت، نتایج حاصل از سه مرحله برآورد حداقل مربعات آنها نشان داد که رابطه ای بین متغیر درونزا از عملکرد مالی تا افشای مسئولیت اجتماعی وجود دارد و افشای مسئولیت اجتماعی توسط عملکرد مالی تعیین میشود. مرسدس در سال (2015) رابطه بین مسئولیت اجتماعی و عملکرد مالی را با در نظرگرفتن ایجاد یک نظام راهبری شرکتی مناسب در شرکتهای اسپانیایی مورد بررسی قرار داد. نتایج تجزیه و تحلیلهای وی در بورس اوراق بهادار مادرید ثابت نمود که طبقه بندی و به کارگیری کلیه سیاست های اجتماعی موجب ارتقای منابع مالی میشود و به طور بالعکس افزایش عملکردهای مالی منجر به منافع اجتماعی بالاتر می گردد. سالوسکی و زولچ (2014) رابطه بین چندین شاخص مسئولیت اجتماعی شرکتها را با معیارهایی از قبیل درجه مدیریت سود، محافظهکاری حسابداری و کیفیت اقلام تعهدی حسابداری در 10 کشور اروپایی از جمله آلمان مورد ارزیابی قرار دادند. شواهد آنها حکایت از آن داشت که شرکتهایی با رتبه مسئولیت اجتماعی بالا، ممکن است با احتمال بیشتری مرتکب مدیریت سود شوند. همچنین نتایج این محققان از جنبههای دیگر نشان داد که روند افزایشی سرمایه گذاری و گزارش درباره مسئولیت اجتماعی شرکت، لزوماً منتهی به کیفیت بالاتر صورتهای مالی نمیشود. وانگ و همکاران (2015) به بررسی تأثیر مسئولیت اجتماعی شرکتها بر مالکیت علائم تجاری و عملکرد شرکت بین سالهای 2010 تا 2013 در شرکتهای تایوانی پرداختند. نتایج تجزیه و تحلیلهای رگرسیونی محققان یاد شده نشان داد که بُعد اقتصادی مسئولیت اجتماعی شرکت ها و اعتبار علائم تجاری برای کلیه چارکهای در نظرگرفته شده مثبت و معنی دار است. همچنین یافتههای نهایی آنها که بر مبنای مدل معادلات ساختاری بود نشان داد که مسئولیت اجتماعی شرکتها و مالکیت علائم تجاری تأثیری مثبت بر عملکرد شرکت دارند. از طرفی در جامعهای که عدالت حاکم نباشد اکثر انسانها امکان رشد و تکامل مطلوب را نخواهد یافت و هدف از آفرینش و زندگی اجتماعی، تحقق نخواهد یافت. نکته دوم آنکه از دیدگاه اسلام، قوانین اجتماعی باید به گونهای باشند که زمینه رشد معنوی و سعادت ابدی انسانها را فراهم کنند و دست کم، تضادی با تکامل روی و معنوی نداشته باشند زیرا در بینش اسلامی، زندگی این جهانی، مرحله ای گذرا از کل زندگی انسان است که در عین کوتاهی، نقش اساسی را در سرنوشت ابدی انسان، ایفاء میکند یعنی در همین مرحله است که انسان باید با رفتار آگاهانه خود، سعادت یا شقاوت جاودانی را برای خویش فراهم کند. پس فرضاً اگر قانونی بتواند نظم اجتماعی را در این جهان فراهم ولی موجب بدبختی ابدی انسان شود از دیدگاه اسلام، قانون مطلوبی نخواهد بود هر چند مورد قبول اکثریت باشد. شاید نتوان به علت تفاوت دیدگاه ها، شاخص های اخلاقی و نیز تفاوت فرهنگی اجتماعی جوامع مختلف با یکدیگر، تعریف دقیق و واحدی از ارائه خدمات نمایندگی اخلاقی ارائه کرد، اما میتوان حقوق اجتماعی را فعالیتی از نمایندگی با رعایت کامل حقوق انسانی و صیانت از مشترکاتی چون محیط زیست، التزام به رقابتی سالم و نیز مسئولیت پذیر و پاسخگو در قبال رفتارها توصیف کرد. هم اکنون مفهوم مسئولیت اجتماعی در محافل بسیاری از کشورهای دنیا مفهومی کاملاً جاافتاده بوده و در این چارچوب محافل دانشگاهی، مدیران رده های مختلف شرکت ها و نیز فعالان سازمان های غیردولتی میکوشند تا با شیوه هایی علمی، راهکارهایی برای افزایش بهره وری و بیشینه سازی تأثیر گذاری برنامه های شرکت ها در حوزة مسئولیت پذیری اجتماعی ارائه دهند.
نتایج این تحقیق با مطالعات موجودی و همکاران (1393) که نشان دادند مسئولیت اجتماعی شرکت بر کیفیت خدمات درک شده و رضایت، تأثیر مثبت و مستقیمی دارد، همخوانی دارد. یافته های حاصل از فرضیه سوم نشان داد که اعتماد مشتری بر رضایت مشتری تأثیر مثبت معنادار داشته است. این نتیجه با مطالعات رنجبریان و براری (1388) که نشان دادند به ترتیب اولویت، شایستگی، ارتباطات، اعتماد و مدیریت تعارض بر رضایت مشتری از خدمات بانک سامان رابطه داشته، اما تعهد رابطهی معناداری با رضایت آنها ندارد، همخوانی دارد.
بانکداری امروز شیوه های نوآورانه، مشتری مداری موثر، ارائه تکنولوژیهای کارآمد، سرویس دهی و خدمات مورد نظر مشتری را طلب میکند که هر بانکی در این امور موفق تر عمل کند در بازار رقابتی نیز موفق به جذب منابع بیشتر و در نتیجه دوام، بقای دائمی و بهره وری بالاتر خواهد شد و این در حالی است به منظور افزایش کارایی، صاحبنظران معتقدند یکی از راههای بهبود کارایی سازمان تامین نیازها و انتظارات مشتریان میباشد. در بانکداری الکترونیکی و اینترنتی، سرعت انجام فرآیندها افزایش مییابد، به طوری که افراد در حداقل زمان ممکن، می توانند امور بانکی خود را انجام دهند. سیستم بانکداری اینترنتی با استفاده از شبکه مخابراتی ماهوارهای و فناوری رایانه ای، تحول وسیعی را در کارایی و توان اجرایی شبکه بانکها ایجاد کرده است و همچنین با اجرای همزمان و سریع عملیات بانکی، موجبات سرعت بی سابقهای را در ارائه خدمات فراهم آورده است. سیستم بانکداری الکترونیکی، تمام عملیات حساب ها و نقل و انتقالات بین حساب ها را به صورت لحظهای انجام می دهد و بلافاصله به طور یکنواخت و یکسان، بر عملکردکلیهشعباثرمی گذاردو تأخیراتناشیازالزامحرکتسندبهشکلفیزیکی،بین شعبوواحدهایبانک،کاملاًحذفمیشودوبهاین ترتیب،سرعتعملیاتبانکیدرحدچشمگیریافزایش مییابد که این خود ذهنیت مثبت، رضایتمندی و اعتماد بیشتر مشتریان را به دنبال دارد.
پیشنهادات
ü با توجه به رابطه مثبت بین مسئولیتپذیری اجتماعی و وفاداری مشتریان، افشای شاخصهای مسئولیتپذیری اجتماعی شرکتها و امتیاز مربوط به آن را برای بانک الزامی کند و اطلاعات مربوط به مسئولیت پذیری اجتماعی بانکها را به صورت کارآمد سازمان دهد.
ü به کلیه متصدیان مسئولیت پذیری اجتماعی شرکتها اعم از دانشگاهیان، مدیران، نهادهای اجرایی، تحلیلگران و سرمایه گذاران پیشنهاد می شود با توجه به اینکه بین مسئولیت پذیری اجتماعی و عملکرد بانکها رابطه مثبت وجود دارد، همه بخشهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را در جهت بهبود مسئولیت پذیری اجتماعی و حرکت به سمت توسعه پایدار هماهنگ سازند.
ü پیشنهاد می گردد در صورت تمایل برای انجام تحقیق در زمینه مسئولیت اجتماعی، موضوع افشای مسئولیتهای اجتماعی علیالخصوص افشاگریهای داوطلبانه و اجباری که در چند سال اخیر مورد توجه بسیاری از صاحبنظران بوده را مد نظر قرار دهند و سرمایه گذاران در تصمیمات سرمایه گذاری در بانکها به امتیاز مسئولیت پذیری اجتماعی آنها به عنوان عامل مؤثر و مرتبط با عملکرد شرکت توجه نمایند.