اثر رقابت در بازار بر رابطه بین قدرت مدیرعامل و ریسک شرکت‌

ریسک عبارت است از هر چیزی که حال یا آینده دارایی یا توان کسب درآمد شرکت، مؤسسه یا سازمانی را تهدید کند. ریسک بخش جدایی‌ناپذیر از تمامی فعالیت‌های تجاری است و مدیریت اثربخش آن، نه‌تنها در رابطه با پیشگیری از مشکلات مالی به شرکت کمک می‌کند، بلکه فرآیند تصمیم‌گیری را نیز بهبود می‌بخشد. یکی از عوامل مؤثر بر ریسک شرکت، قدرت مدیران می‌باشد. مدیران نقش اساسی در پیشبرد اهداف سازمان دارند. بدون شک قدرت یکی از راه‌هایی است که با آن مدیر می‌تواند در رفتار پیروان خود نفوذ کند. به عبارتی، قدرت ویژگی اساسی نقش یک مدیر بوده و زمینه اثربخشی او را در سازمان فراهم می‌سازد. طبق نظریه نمایندگی، بین سهامداران و مدیران تضاد منافع وجود دارد. سهامداران ریسک بالاتری را ترجیح می‌دهند چراکه در صورت عملکرد خوب پروژه‌های ریسک‌پذیر، بازده مطلوبی را دریافت و در صورت عدم موفقیت، با ضرر محدودی مواجه می‌شوند. این در حالی است که مدیران ریسک‌گریز هستند، چراکه ثروت مالی آن‌ها به شرکت گره‌خورده است. رقابت در بازار محصول یک نافذ قدرتمند برای غلبه بر مشکل نمایندگی بین سهامداران و مدیران است و سبب تلاش بیشتر و بالا رفتن انگیزه ریسک‌پذیری مدیران می‌شود. مدیریت قوی در رقابت سخت بازار محصول، باعث بهبود عملکرد مالی و گرفتن بهترین تصمیمات برای آینده می‌شود. ازآنجاکه حاشیه سود در بازارهای رقابتی کم است، رقابت در بازار ممکن است مدیرعامل قدرتمند را وادار کند که با اتخاذ تصمیمات پرریسک سبب افزایش ریسک شرکت شوند. در این پژوهش به بررسی تأثیر رقابت در بازار بر رابطه بین قدرت مدیرعامل و ریسک شرکت‌ها پرداخته می‌شود. در همین راستا نمونه‌ای مشتمل بر 124 شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران طی بازه زمانی 1396ـ1391 انتخاب و مورد آزمون قرار گرفت. به همین منظور، برای اندازه‌گیری ریسک شرکت‌ها از ریسک غیرسیستماتیک (انحراف معیار خطای مدل بازار)، قدرت مدیرعامل از معیار دوره تصدی مدیرعامل و رقابت در بازار محصول از شاخص هرفیندال ـ هیرشمن استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان‌دهنده آن است که قدرت مدیرعامل عامل بر ریسک شرکت‌ها تأثیر مثبت و معناداری دارد، بدین معنی که افزایش ریسک قدرت مدیرعامل باعث افزایش ریسک شرکت‌ها خواهد شد و رقابت در بازار محصول بر رابطه بین قدرت مدیرعامل و ریسک شرکت‌ها تأثیر مثبت و معناداری دارد.